Fietsroutes in de Belgische Ardennen

Deze fietstocht doorkruist twee van de mooiste dorpen van Wallonië, Gros-Fays en Laforêt, en talrijke dorpen in de omgeving.

Deze tocht die vanuit ALLE-SUR-SEMOIS vertrekt, geeft u de kans de prachtige vallei van de Semois te bewonderen. De tocht begint met een stevige klim op de bochtige Ardense banen tot aan het uitkijkpunt op het dorpje Frahan in het toeristisch plaatsje Rochehaut.
Doorkruis dit dorp en daal vervolgens af naar Poupehan waar u opnieuw de oevers van de Semois bereikt.
Steek de Semois over en rij verder naar Corbion waar u rechtomkeer maakt om langs de Ban d’Alle terug naar Alle te rijden. Onderweg kunt u nog genieten van enkele mooie uitkijkpunten.

Fietsroute door de bossen en dorpjes van onze twee gemeenten.
Vertrekpunt: Maison du Tourisme, vielsalm
Geen wegwijzers.

Mei 1940: de inval van nazi-Duitsland begint. De Duitse legers steken de grens over en rukken bliksemsnel op naar het westen.
Hier, in de Ardennen, wordt hun opmars tegengewerkt. Ze staan hier immers oog in oog met een regiment van taaie en koppige mannen die de valleien en wouden van hun streek door en door kennen: de Ardense Jagers.
Tijdens deze tocht volg je het spoor van deze soldaten… Trouw aan hun leuze "Résiste et Mords" ('houd stand en bijt') vervulden ze hun opdracht. Moedig. En met succes: de vijand verloor hier kostbare tijd...

Grijp tijdens het winkelen de kans om de regio te ontdekken! Trek uw wandelschoenen aan of spring op de fiets. Stem uw kleding af op het weer en trek eropuit!

Potager de Wasseiges: Agro-ecologie en levende bodem
Adriano en Marie-Pierre combineren agro-ecologische methodes en groenteteelt.
Ze produceren tal van gezonde en voedzame groenten voor het dorp en zijn omgeving. Hun activiteit versterkt het sociale weefsel en stimuleert de lokale economie door gezonde en smakelijke producten te leveren.
In het voorjaar van 2021 hebben ze een kleine boerderijwinkel geopend waar u, naast de groenten en wat fruit die ter plaatse worden geproduceerd, ook terecht kunt voor andere lokale en biologische producten (fruit, kruidenierswaren, enz.).

Producten: Seizoensgroenten; Le Bon Melon de Fernelmont

Adriano Boremanse en Marie-Pierre Binamé
rue du Baron d’Obin 239 • 4219 Wasseiges
0474 74 69 76
potager.wasseiges@gmail.com
www.lepotagerdewasseiges.be

Openingsuren: Woensdag tot en met vrijdag van 14.00 tot 18.30 uur en zaterdag van 9.00 tot 13.00 uur.
Terras met tafels op de binnenplaats van de boerderij met de mogelijkheid om iets te drinken (vanaf mei, tijdens de warmste maanden van het jaar).

Deze sportieve tocht van 18 km zal u de kans bieden indrukwekkende vergezichten op de meanders van de Semois en de omliggende landschappen te ontdekken. Steek kleine en grote bruggen over. Sensatie en verwondering verzekerd! De wandeling is wel af te raden voor families met kleine kinderen.

Je vertrekt langs een steile baan om de hoogten rond Alle te bereiken, meer bepaald de « Col de la Fays ». Wandel door 5 typische dorpen van de Naamse Ardennen en steek eerst het brugje van Mouzaive over, rechtover de oude, in 1972 geklasseerde, molen. Dit plekje bij de samenvloeiing van de Semois en de beek van Gros-Fays zal je zeker bekoren. Klim vervolgens naar de heuvelruggen van Chairière waar je van een prachtig panorama kunt genieten. Misschien heb je de kans een hinde of ree te ontwaren in deze wildrijke omgeving.

Het pad bergafwaarts brengt je naar Vresse, kunstenaarsdorp. Eindig in schoonheid, door de bossen van Laforêt, in één van de mooiste dorpen van Wallonië. Je bereikt uiteindelijk Alle, waar je van een welverdiende rust of een gastronomisch streekgerecht kan genieten.

Sportieve rondwandeling van ongeveer 19 km in het bos en langs het water (mountainbike : een steile helling van 500 m). Deze heuvelachtige tocht zal u onder andere de mythische personages van de plaatselijke folklore laten ontdekken. Verscholen achter een struik, een heuvelflank of in de top van een oude boom... Het traject leidt u eveneens langs enkele mooie vergezichten, legendarische bezienswaardigheden en overblijfselen van het kleine volkserfgoed. In de zomer bestaat er een verkorte route van 10 km langs de beroemde “pont de claies” een brug van gevlochten takken, maar hierdoor mist u wel de wandeling van de legenden.

Vertrekkende vanuit Alle, gaat u allereerst naar de geklasseerde molen van Mouzaive, gelegen aan de samenvloeiing van de beek van Gros-Fays en de Semois Volgens de legende speelde er hier een eigenaardig verhaal met slangen af....

Vervolgens zet u uw wandeling verder langs de Semois om even later het bos binnen te dringen. Nadien ontdekt u Vresse en zijn beroemde Sint-Lambertusbrug, het theater van een legendarische twist tussen de patroonheilige van het dorp en de tedere en mooie Sint-Agatha van Laforêt.... Volg daarna "le chemin des Demoiselles" om Laforêt, één van de mooiste dorpen van Wallonië, te bereiken. U komt er terecht in de eigenaardige wereld van feeën, dwergen, heksen, weerwolven, de duivel.... die verspreid op de kam van de heuvel opduiken. Na het oversteken van de brug van de Rebais, die wegens haar eigenschappen eveneens de Romeinse brug wordt genoemd, kan u van op de uitzichttoren een prachtig landschap bewonderen. U zult er ook de ingang van een oude galerij van een leisteengroeve evenals de ruïnes van de bijhorende gebouwen ontdekken. Stap nog enkele kilometers door het bos in het gezelschap van de rivier om vervolgens in Alle rustig uit te blazen.

BOHAN
Grensdorp, het laatste van de vallei van de Semois. De laatste tabaksteelers van de Semois. De familie Martin vervaardigt en verkoopt sigaren en pijptabak.
De “huwelijkssteen”
het huis van “Marichau” en de vernielde brug.
Recreatiecentrum “La Mairie”.

BAGIMONT
Neo-Romaanse kerk (de enige in de gemeente) gelegen op de scheidingslijn van de waterbekkens : de afwatering van de rechter dakhelft stroomt in het bekken van de Maas en dat van de linkerhelft in dat van de Semois.
De “Dame Blanche de Tiru” : grot in de bossen die het water van een bron opvangt.

LAfORêT
Typisch Ardens dorp dat het label “Un des plus beaux villages de Wallonie” kreeg.
Dorp van de marionetten en het “Atelier de Pinocchio”.
In de kerk uit 1779 bevindt zich een moderne kruisweg van de schilder Jacques Vander Elst.
Pont de claies : houten brug van gevlochten takken die elke zomer wordt gebouwd.
Typische wasplaatsen en drinkbakken aan de uiteinden van het dorp.
Jaarlijkse ambachtenmarkt in het weekend het dichtst bij 21 juli.

VRESSE
Bekend kunstenaarsdorp dankzij de schilders, beeldhouwers en auteurs.
Maison du Tourisme van de Naamse Ardennen en kunstgalerij “La Glycine” (maandelijkse schilderijententoonstellingen).
Kerk met een kruisweg geschilderd door 14 verschillende schilders op doortocht
in Vresse.
Schilderijententoonstelling in open lucht en standbeeld “Le Peintre de Vresse”.
Locomotief “Le Belge”.
Sint-Lambertusbrug met 3 bogen waarvan de vorm aan een ezelsrug doet denken en die menig artiest wist te bekoren.
Kapel Notre-Dame de Walcourt
Uitkijkpunten : “Grand Croix”, “Le Terne” en “Les Crêtes”.

MEMBRE
Ontstond langs de Romeinse weg Reims-Keulen.
De kerk in neo-gotische stijl, daterende uit 1888 herbergt een prachtig Italiaans orgel gebouwd door Geor Westenfelder.
De “Roche à Saloru” en de “Roche aux Chevennes”.
De “Chêne à l’Image” : Maria-beeldje in een twee eeuwen oude boom.
Het nationaal park van Membre-Bohan : 177 ha groot natuurreservaat.
Uitkijkpunt “Jambon de la Semois”.
Wekelijkse markt ‘s zondags van april tot september.

Bosroute met steile hellingen in het gebied van de Semois en zijn bijriviertjes. Voor wandelaars of mountainbikers die van een uitdaging houden.

Je begint met een goede opwarming over een weg tussen struiken en lage bomen, met een paar verraderlijke hellingen. Neem na deze klim een kleine pauze aan het mooie uitzicht.

Een golvende weg brengt je naar een vlak eind langs een voormalig militair domein.

Na een vrij vlotte afdaling zet je de aanval in op een steil pad.

De volgende anderhalve kilometer rij of wandel je op een aardeweg zonder echte hellingen.

Wanneer je een mast voor je ziet, begint een duizelingwekkende afdaling tot aan het dorp.

Zaman, een unieke man voor deze streek!

In 1879 werd de eerste privéspoorlijn aangelegd en dat was tussen het station van Noville-Taviers en het dorp Ambresin. Het was Baron Joseph Emmanuel Zaman, een rijke industrieel die toen in het kasteel van Wasseiges woonde, die aan de basis lag van de aanleg van deze lijn die bestemd was voor het transport van suikerbieten. Voor de definitieve concessie eiste de Belgische Staat dat parallel aan het goederentransport, ook het vervoer van de inwoners van de verschillende dorpen langs de lijn zou verzekerd worden. Deze verplichting zorgde voor een bijzondere sociale dynamiek tussen de inwoners van de betrokken dorpen langs het 9446 meter lange tracé van de spoorlijn.
Vandaag bestaan de kleine stations nog altijd. Uit het verleden erfden we enkele foto’s en anekdotes die u de zin geven om de sporen van het treintje door het platteland te volgen en de fantastische geschiedenis van de Zaman trein te ontdekken.


Mijnheer Joseph-Emmanuel Zaman
Hij werd geboren op 10 mei 1812. Op 14 jaar was hij wees en werd grootgebracht door zijn oom, ridder François Wyns de Raucourt, die van hem zijn universele legataris maakte.
In 1840 huwde hij met Gravin Cécile du Monceau de Bergendal en het koppel kreeg 4 kinderen.
Hij werd uitbater van de steengroeve van Quenast, werd erkend als verstandig heerder en groeide uit tot een gerespecteerde industrieel. In 1858 werd hij door Leopold I tot de adelstand verheven en in 1867 kreeg hij het ereteken van ‘ridder in de Leopoldsorde’ van Leopold II.
Van 1857 tot 1870 werd hij senator voor het arrondissement Nijvel. In de loop der jaren kocht zijn onderneming een twintigtal steengroeven die hij tot ontwikkeling bracht en die samen 1.400 mensen tewerkstelden. Parallel vormde hij een gewone opslagplaats van rollend materiaal om tot constructiewerkplaats voor spoorwegmateriaal. Zijn locomotieven werden bekroond op de Wereldtentoonstelling van Parijs in 1855.
Hij arriveerde in Wasseiges in 1860, kocht het kasteel en de aanpalende boerderij, maar ook de ‘Ferme du Soleil’ (Zonneboerderij) en een windmolen. Zo werd hij eigenaar van meer dan 500 ha gronden en landbouwgebouwen. Op het toppunt van zijn roem kreeg Joseph-Emmanuel de bijnaam ‘Baron Zaman’.


Waarom een spoorlijn in onze streek?

Na het ontwikkelen van zijn steengroeven en de verwerving van spoorwegmaatschappijen, zag Zaman nieuwe kansen in de exploitatie van suikerbieten, dankzij zijn nieuwe aankopen en landbouwgronden die zeer geschikt waren voor deze cultuur. Samen met enkele vennoten stichtte hij in mei 1864 de onderneming Zaman & Cie, die zich zou toeleggen op de productie van suiker. De “Sucrerie” d’Embresin* (*sic) werd de belangrijkste en best uitgeruste suikerfabriek van de streek. Hij ging later ook een samenwerking aan met enkele eigenaars van suikerbietvelden voor de oprichting van de “Sucrerie de Boneffe”.
Maar door de geografische ligging van de suikerfabrieken moesten grondstoffen en producties aan- en afgevoerd worden met paard en kar. Er was immers geen andere verbinding met het station van Noville-Taviers, waar de lijn Namen-Tienen passeerde. Dat remde de rentabiliteit van de onderneming. Aangezien de baron voor niets terugschrikte, besliste hij om zijn eigen spoorlijn aan te leggen tussen Noville-Taviers en Ambresin. In 1878 kreeg hij de concessie voor de aanleg en exploitatie van een smalspoorlijn voor de duur van 40 jaar. De spoorlijn van het Zamantreintje was geboren.
De werken werden binnen het jaar gerealiseerd en het Zamantreintje deed zijn eerste reis op 1 september 1879. De kosten voor de aanleg bedroegen 298.500 frank, wat vandaag neerkomt op de som van 1.819.118,7 euro!


De perikelen rond het treintje

Het treintje ging al heel snel deel uitmaken van het dagelijkse leven van de streekbewoners. Het was dan ook niet uitzonderlijk dat er over zijn perikelen werd gepraat!
Zoals het verhaal van de haltes in volle veld, tussen de officiële stations, waarbij mensen konden op- en afstappen. Of van de ruimdenkende controleurs die kinderen gratis op de trein lieten.
Of van de ruime interpretaties van de vertrektijden. Tijdens het dorpsfeest van Taviers, verliet een speciale trein het dorp om 20u30. Uur waarop het vertrek werd gefloten. Voor de laatkomers weerklonk het fluitsignaal nog eens om 20u45. Maar uiteindelijk vertrok de trein even voor middernacht!
Nieuwjaarsdag was nog zo’n speciale gelegenheid: bij de haltes gingen passagiers én treinpersoneel samen een glas drinken, wat het uurrooster behoorlijk in de war stuurde!
Het Zamantreintje werd een echte attractie en een reden voor een leuke uitstap. De mensen kwamen van ver om een rit te maken. Er werden zelfs postkaarten gedrukt voor de spoorattractie!


Een kort leven voor de spoorlijn, het failliet voor de initiatiefnemer

De concessie en de exploitatie van de lijn bleven in de familie Zaman tot op het einde, in 1917, het jaar waarin de Duitsers de lijn in beslag namen, haar ontmantelden en de sporen en het rollend materiaal overbrachten naar Duitsland. Baron Raoul d’Huart, schoonzoon van Joseph-Emmanuel Zaman, was de laatste beheerder van de lijn die zorgde voor een uitstraling en een economische ontwikkeling in de hele streek.
Zaman zelf leed heel zware verliezen tijdens de beurscrash van 1884. De baron was geruïneerd. Hij was bijna 72 jaar oud en moest de quasi-totaliteit van zijn goederen verkopen. Onderdak vond hij bij zijn jongste dochter Anne en zijn schoonzoon Raoul d’Huart. Hij overleed in 1894, 82 jaar oud, en werd begraven in de familiecrypte op de oude begraafplaats van Vorst.
Vanaf 1923 werd de lijn aangepast aan de nieuwe exploitatietechnieken door de NMBS (maatschappij voor buurtspoorwegen). De brug van Branchon, die alles overleefd had, werd dat jaar afgebroken. Vanaf 1926 konden reizigers opnieuw de secundaire lijn gebruiken. Ze stond te boek als nr. 535 in de gids van de NMBS, maar voor de streekbewoners bleef ze jarenlang de lijn van het Zamantreintje.

De route begint op de plaats van het voormalige station van Limerlé en loopt via de Rue Barraque Dupont en de brug over de RAVEL naar de Rue de Bellain (29) door deze graslandschappen. U steekt de Belgisch-Luxemburgse grens over om af te dalen naar het dorp Hautbellain, waar aansluiting mogelijk is op het Luxemburgse fietsnetwerk.

Na een korte doorsteek van het dorp, waar u de kerk van Saint-Corneille passeert, neemt u opnieuw het fietspad om de Belgisch-Luxemburgse grens te bereiken (27). Niet ver daar vandaan staat het monument van de 4 gebroeders Leonard. Het werd opgericht op de plaats waar de lichamen van de broers gevonden werden, vier jonge verzetsstrijders die op bevel van de fascistische leider Léon Degrelle werden geëxecuteerd, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog.

Om knooppunt nr. 31 te bereiken, neemt u de RAVEL Gouvy-Bourcy, die is aangelegd op de voormalige spoorlijn nr. 163. Dit traject maakt ook deel uit van de grote route "W9 - La Véloroute grandeur Nature".

Vanuit de oude wijk van Gouvy (knooppunt 66) geniet u van het typisch Ardense karakter van de oude gebouwen, waarvan de mooiste ongetwijfeld de "kasteelhoeve van Scheurette" en de "boerderij van Burnotte" zijn. We gaan naar de Belgisch-Luxemburgse grens (27) en zijn mijlpalen, die we een tijdje volgen, voordat we de dorpen Wathermal en Ourthe (65) bereiken, waar de bronnen van de Oostelijke Ourthe hun opwachting maken.

De route gaat vervolgens geleidelijk omhoog naar het noorden van de gemeente, via de dorpen Beho (23) en Rogery (21). Bij het uitrijden van het dorp biedt een oriëntatietafel een weids uitzicht over de vallei van de Glain.

Vervolgens gaat u naar Bovigny waar u het gemeenthehuis van Gouvy en het didactisch park tegenkomt. Bij aankomst in Courtil is een korte pauze wel verdient in de brouwerij Lupulus, gelegen op 200m van het netwerk, proost! Na een lus rond het dorp en de oversteek van Pôle Ardenne Bois, komt u zachtjes naar beneden terwijl u geniet van het heldere uitzicht op Gouvy en het Ardennenplateau.

Enduro mountainbike circuit voor de meer ervaren rijder. Dit zijn downhill mountainbike routes met de nodige techniek en rijuitrusting.Het hele jaar door toegankelijk en met een progressie van technische moeilijkheden (groene, blauwe, rode en zwarte pistes) en die u in staat stelt deze nieuwe discipline te beoefenen met respect voor de natuur.Liefhebbers van sterke sensaties en natuur zullen via dit verbindingspad de 6 tracks van Enduro mountainbiken ontdekken.

Dit trailcenter is een verzameling downhill trails en is ontworpen door en voor mountainbikers. Elke trail is ontworpen om de locatie optimaal te benutten en de rijder een maximale sensatie te bieden.In tegenstelling tot fietsparken biedt een trailcenter paden aan die toegankelijk zijn voor het grote publiek en geschikt zijn voor mountainbikes.Elke moeilijkheidsgraad is gespecificeerd en de moeilijkere delen zijn gemarkeerd om de veiligheid van de gebruikers te garanderen.Voor meer informatie en het laatste nieuws :www.mtb-trails-spa.be/nl

Dit trailcenter is een verzameling downhill trails en is ontworpen door en voor mountainbikers. Elke trail is ontworpen om de locatie optimaal te benutten en de rijder een maximale sensatie te bieden.In tegenstelling tot fietsparken biedt een trailcenter paden aan die toegankelijk zijn voor het grote publiek en geschikt zijn voor mountainbikes.Elke moeilijkheidsgraad is gespecificeerd en de moeilijkere delen zijn gemarkeerd om de veiligheid van de gebruikers te garanderen.Voor meer informatie en het laatste nieuws :www.mtb-trails-spa.be/nl

Dit trailcenter is een verzameling downhill trails en is ontworpen door en voor mountainbikers. Elke trail is ontworpen om de locatie optimaal te benutten en de rijder een maximale sensatie te bieden.In tegenstelling tot fietsparken biedt een trailcenter paden aan die toegankelijk zijn voor het grote publiek en geschikt zijn voor mountainbikes.Elke moeilijkheidsgraad is gespecificeerd en de moeilijkere delen zijn gemarkeerd om de veiligheid van de gebruikers te garanderen.Voor meer informatie en het laatste nieuws : www.mtb-trails-spa.be/nl