Paliseul (Het land van rivieren )

De regio van de Boven-Lesse is gelegen in het hart van de Ardennen, en wordt gedomineerd door grote bossen en doorkruist door glasheldere rivieren. De jonge Verlaine bracht er wellicht de mooiste jaren van zijn leven door.

À Jehonville

A - Het geboortedorp van Verlaine

Als jonge knaap kwam Verlaine dolgraag op vakantie in dit land van zijn vader. Diens zus Julie onthaalde geregeld haar jonge neef, die op vakantie kwam. Dit Ardense gehucht was voor Verlaine een plek om te herbronnen, maar ook van ballingschap. Het ligt in feite net zo afgelegen, vreemd genoeg, als het geboortedorp van Rimbaud, Roche, in de zuidelijke Ardennen.

Wist u dit?

Vandaag lijkt de streek niet veel meer op wat ze toen was. In de negentiende eeuw strekt zich een heideland uit tot aan de horizon. Deze sterk ontgonnen gebieden waren het rijk van de schapen. Wat een contrast met de weiden waar vandaag de koeien grazen! In het gehucht hebben sommige hoeves nog hun kleine portiek waar de wollige dieren langs kwamen.

À Paliseul

B - Het huis van de tante van Verlaine (Louise Grandjean)


Wanneer hij hier met vakantie was, ging de dichter graag wandelen in de omgevende bossen, langs die schilderachtige wegen, naar Beth of Jehonville. De nostalgie van deze gelukkige jaren in de Ardennen zal hem zijn hele leven lang niet loslaten. Het lage plafond, de nevels, de gele of witte bossen, het nu eens zwarte en dan weer smaragdgroene water van de beken zullen voor altijd zijn verloren paradijzen zijn.

Au pays de mon père on voit des bois sans nombre,

Là des loups font parfois luire leurs yeux dans l’ombre

Et la myrtille et noire auprès du chêne vert.

 

In het land van mijn vader zijn de bossen niet te tellen,

Daar waar de wolven soms hun ogen doen fonkelen in de schaduw

En waar de blauwe bosbes zwart is aan de voet van de groene eik.

Wist u dit?

Op de gevel van het huis van Louise Grandjean is een gedenkplaat aangebracht die herinnert aan de aanwezigheid van Verlaine in Paliseul. Die plaat is te danken aan Ardense schrijvers. Daar tegenover kwam de drie rakkers, Paul Verlaine, Hector Peraut en de toekomstige abt Dewez, spelen in de afgesloten tuin van tante Henriette, de zus van de vader van de dichter. Vandaag is het tuintje verdwenen. Nu huist hier de toeristische dienst van Paliseul (Syndicat d’Initiative de Paliseul).

Paul Verlaine en de Ardennen

In haar boek 'Paul Verlaine et l’Ardenne' belicht Danielle Chanteux-Van Gottom deze Ardennen die zo bezongen werden door de dichter. Welke verzen werden geïnspireerd door de streek, welke werden ter plekke geschreven, welke sporen lieten ze achter in het werk en wat rest er nog van de dichter in het land van zijn voorouders?

'Paul Verlaine et l’Ardenne', uitgeverij Weyrich.

 

À Paliseul

C - Het kasteel van Carlsbourg


Het kasteel van de kolonel! Dit oude landgoed van de familie Latour d'Auvergne, hertogen van Bouillon in de achttiende eeuw, ging na de Franse Revolutie over in handen van kolonel Grandjean, de oom van Verlaine die met het Grote Leger op veldtocht trok naar Rusland en opgenomen werd in het Erelegioen. Verlaine woonde er nooit, maar verwijst in zijn gedichten vaak naar deze verloren rijkdom.

À Paliseul

D - Wandelen


'De Verlaine-wandeling van het 'Bois Solmon''

Volg de dichter op de voet, langs deze wegen die hij zo vaak zelf bewandelde. De wandeling begint aan de Sint-Rochuskapel en gaat naar het schaduwbos dat Verlaine in zijn verzen bezong, het 'Bois Solmon'. 'Waar de blauwe bosbes zwart is aan de voet van de groene eik'.

 

Praktisch

Afstand: 5,8 km

Bewegwijzering: blauwe en witte rechthoeken

Moeilijkheidsgraad: gemakkelijk

Duur: 3 uur

Vertrek: Saint-Roch kapel

Wandelen


De vallei van Bargimont

Verlaine kwam hier graag herbronnen en vond altijd inspiratie in de vallei van Bargimont waar toen nog volop de schepborden draaiden van de molens die nu verdwenen zijn. De site is nog altijd even prachtig.

De vallei ligt tussen Opont en Paliseul. Ze is bereikbaar vlak achter het containerpark, links, vanuit Paliseul. Het rode mountainbikeparcours van Paliseul (15 km) loopt over de aardige beek aan de brug waar Verlaine graag in gedachten verzonken zat.

À Paliseul

E - De wolven van Verlaine


De wolven beleefden hun ondergang in de Ardennen van Verlaine. Zijn vader zou één van de laatste hebben gedood. Ze bevolkten zijn gedichten, waarvoor hij de stof wellicht putte uit de verhalen die bij valavond werden verteld … In Beth gaan vader en zoon samen jagen in de bossen. Na de jachtpartij gingen ze naar het abdijkasteel waar notabelen en jagers samenkwamen. 'Mijn vader schoot goed. De wildrijke regio en de vele jachtpartijen, of zelfs klopjachten op de wolf, toen met velen, werden georganiseerd. Ik had de gewoonte, zelfs toen ik al wat groter was, om de weitas van mijn vader te dragen en om, als officieuze genodigde, het maal van deze heren bij te wonen … '

Voor de wolf, die buitengewone bosbewoner, was het maar een stap naar de Ardennen, het grondgebied dat het zijne was net zoals dat van Verlaine …

 

Parmi l’obscur champ de bataille,

Rôdant sans bruit sous le ciel noir,

Les loups obliques font ripaille

Et c’est plaisir que de les voir

Agiles, les yeux verts, aux pattes

Souples sur les cadavres mous

-Gueules vastes et têtes plates-

Joyeux, hérisser leur poils roux

 

'Les loups' (Jadis et Naguère)

Wandelen

Een prachtige wandeling loopt door de vroegere grotere jachtterreinen van het roofdier, de bossen in Ban d’Our.

Praktisch

Afstand: 10,5 km

Bewegwijzering: gele en blauwe rechthoeken

Moeilijkheidsgraad: gemiddeld

Duur: 3 uur

Vertrek: aan de vijvers van Beth (houten borden)

Om verder te gaan…

Wandelkaart van Paliseul beschikbaar bij de toeristische dienst (Syndicat d’Initiative).

 

À Paliseul

F - Toeristisch onthaal:

Syndicat d'Initiative de Paliseul

Grand-place, 7 - 6850 Paliseul

+32 (0)61/28.77.37

info@si-paliseul.be

www.si-paliseul.be

Open :

tijdens schoolvakanties van maandag tot zaterdag van 10u tot 12u en van 14u tot 16u

de reste van het jaar, op vrijdag van 16u tot 18u en op zaterdag van 9 tot 13u