De Hoge Venen in de winter

Ik heb gewandeld in een betoverend winterlandschap 

Profile picture for user Pierre Pauquay

Pierre Pauquay

Geregistreerd sinds 5 jaar 3 maanden

De Ardennen over berg en dal
Cultuur en wandelingen

Met mijn winterlaarzen aan trotseer ik de sneeuwstorm en ijskou om de échte winter te ervaren.

Winterlandschap op de hoogvlakte  

 

Midden in de Hoge Venen, met mijn winterlaarzen aan, trotseer ik de sneeuwstorm en ijskou om de échte winter te ervaren.

5 min. IJSKOU

Begin december: de Hoge Venen zijn al bedekt met een laag sneeuw. Op deze hoogvlakte is de winter met de deur in huis gevallen. In Baraque Michel breekt de dag aan op het veen dat vannacht met een laagje ijs bedekt werd. Het is min 20 en de zon krijgt de atmosfeer met moeite warm. Mijn handschoenen en muts schieten te kort om me tegen de snijdende kou te beschermen. Het is druk in het gehucht: de plaatselijke herberg is een ontmoetingsplaats voor inwoners en bezoekers van het veen. Dat was tijdens de 19e eeuw wel anders... De afgelegen kapel en herberg stonden midden tussen de heidevelden. Bij mist of een sneeuwstorm werden de klokken geluid om handelsreizigers door het veen te leiden. Zuilen die in het veen werden geplaatst dienden voor hen dan ook als richtpunt op deze begroeide zee. Die van Boulté, waar ik nu tegenaan kijk, is daar het bewijs van…

Houten paden op de Mont-Rigi

Een pad over de begroeide zee

 

Ik loop in de voetsporen van Serge Nekrassoff, een historicus die werkt in het wetenschappelijk centrum van de nabijgelegen Mont-Rigi. Al gauw vervaagt het geluid van de weg: ik ga het "hart" van de berg in. En die doet niets onder bij hogere toppen want de klim is een ervaring op zich. Eindelijk, de zon schijnt vanuit het oosten en geeft me een goed gevoel. Het licht werpt zich over het immense natuurreservaat: het landschap is een bijzonder kunstwerk. Er ligt een dik pak sneeuw en het houten pad is haast niet te zien. Ik glij er een stukje overheen. Deze houten planken zijn toch een beetje het erfgoed van de oude "Via Mansuerica" die door het veen liep.   

Volgens Serge "was het pad meer dan 6 m breed: onze houten planken zijn niets vergeleken met dit pad dat op palen werd gebouwd. Deze belangrijke handelsweg werd bijna 1.000 jaar lang gebruikt, van de 4e tot de 14e eeuw". Het veen was dus niet zo afgelegen en triest zoals iedereen lijkt te denken… Voor Serge is de legende nog steeds levend. "Wandelen door het veen zonder gids zou gevaarlijk zijn…". Ik glimlach. Een paar grappige foto's op het internet van wandelaars die tot hun middel in het veen zijn gezakt zijn het bewijs. Maar je moet gewoon de paden en houten weggetjes volgens, zoals wij dat nu doen". 

Het zou hier 120 dagen per jaar vriezen...

Spoken van het veen

 

Bij elke stap kraakt de bevroren sneeuw. De Hoge Venen met zijn sierlijke bergen en verlaten heidevelden lijken haast Scandinavisch. Is het niet zo dat het hier 120 dagen per jaar vriest en dat de temperatuur tot meer dan 10 graden onder nul duikt? Ik kom langs een grenspaal, die vroeger het koloniale rijk der Nederlanden scheidde van Pruisen. "De grens was duidelijk", zegt Serge. "In 1911 werd het veen door een brand verwoest. Aan beide kanten van de grens keek men elkaar wantrouwend aan: er was geen samenwerking tussen de twee landen om het vuur te doven." Aan de horizon is midden in deze witte zee een eilandje zichtbaar. Het oude pijnbomenbos Noir Flohay is vandaag mijn baken. Ik sla linksaf een haast onzichtbaar weggetje in. Het leidt me naar deze dorre pijnbomen: het zijn de spoken van het veen. Ze werden rond 1850 door de mens geplant maar konden niet op tegen de harde winters en branden. Een wandeling door dit kale bos is een bijzondere ervaring. Het landschap is uniek, haast magisch.

Noir Flohay

Ik krijg kippevel van de verlaten sfeer

Deze lange brandgang loopt door naar het zuiden. Je moet écht wel een goede woudloper zijn om hier de weg te kunnen blijven volgen. Met sneeuw tot aan mijn knieën loop ik zo goed en zo kwaad als ik kan richting de Helle, een riviertje met water vol veen. Ik kom eindelijk weer op het houten pad. Ik steek de rivier over bij de houten brug. Hier stort het veen zich als een stuk gletsjer op de oevers. Via de GR® loop ik verder richting het Waalse Veen, parel van het reservaat, waar nog een bleek januarizonnetje op schijnt. Het schouwspel is adembenemend. En dan ineens valt de avond en de duisternis omvat het veen. Er is geen licht meer te bekennen en geen spoor van mensen. Ik krijg kippevel van de verlaten sfeer. Ik loop snel door om de warmte van een brasserie op te zoeken. Rondom de haard worden ervaringen uitgewisseld van deze koude dag. Ik voel me een stuk beter. Een onvergetelijk moment dat helemaal past in het betoverende plaatje van het veen.

Deze belevenis zelf ervaren

 

Wandeling - 13 km

De wandeling van deze reportage vertrekt vanuit herberg La Baraque-Michel, tegenover de parkeerplaats en loopt door tot aan de Helle (richting Eupen): het is de enige toegankelijke weg die doorloopt over een houten pad tot aan de nieuwe houten brug, 3 km verderop. Steek de brug over en loop terug naar het "Signal de Botrange" en Baraque-Michel door het Waalse Veen via de GR® 573 en 56.

 

La Baraque-Michel

In deze herberg hangt nog de typische 19e eeuwse sfeer van handelsreizigers en smokkelaars… Naast een keuken met streekproducten biedt de herberg ook een aantal kamers vanaf € 31 per persoon.

 

Informatie:

La Baraque Michel

Baraque Michel 36

4845 Jalhay, België

 

www.baraquemichel.be

Website van het Natuurpark Hoge Venen-Eifel

Ligging en accommodaties/restaurants “merk Ardenne” in de omgeving